در صد  ختنه زنان در کشورهای مختلف افریقا  

              واریس دیری  ، یکی از  ما نکن های  معروف  که چند سال پیش از سومالی به انگلیس مهاجرت نموده  و خود قربانی  زن ستیزی  در این جامعه بوده است ، از چند سال پیش کارزار جهانی  علیه ختنه زنان اغاز نموده  و هم اکنون از طریق سازمان ملل و مسافرت به کشورهای افریقای سعی می کند مردم جهان و بخصوص افریقا  نسبت به این پدیده زشت  و ضد زن  اگاه نماید . وی با نوشتن کتاب ؛* گل صحرا ؛  به  مشکلاتی که به عنوان یک زن در سو مالی با ان روبرو بوده از جمله  ختنه  شدن در سن  پنج سالگی  و از دواج اجباری با مرد ۶۰ ساله  ، اشاره می کند .

      ختنه زنان  تاریخی چند هزار ساله دارد ، بر خلاف تصور خیلی ها که ختنه زنان منتصب به ادیان بخصوص اسلام می دانند ، باید گفت یهودیها این رسم از مصر باستان به ارث برده اند  و مسیحیت هم از یهودیت ، بعدها مسلمانان  با پیروی از سنت قبایل عرب و یهودیان ساکن در عربستان  ، ختنه زنان به عنوان بخشی از سنتهای  قبیله ای  پذیرفتند .به همراه خود به دیگر نقاط  دنیا بردند .

        در اتیوپی  جسد  مومیای  یافته شده که ختنه شده است  محققان قـد مت این مومیای ۱۶ قرن قبل از میلاد مسیح می دانند ، یعنی دوران ما قبل از تاریخ .  انچه مسلم است ختنه زنان  ریشه در سنت قبایل مختلف افریقای دارد .

در کشورهای  خاورمیانه  بخصوص در سعودی ، یمن  و عمان اکثر زنان ختنه می گردند . در دیگر کشورهای  خاورمیانه  بصورت پراکنده  می توان مشاهده نمود ، شمال عراق ، در روستاهای کردستان    و برخی مناطق عرب نشین شمالی ، ختنه زنان گزارش شده است ، در ایران در استان هرمزگان ، برخی مناطق بلوچستان  و بصورت محدود روستاهای کردستان  ،  هنوز زنان ختنه می شوند . 

در اندونزی و ما لزی  ختنه زنان  هم صورت می گیرد ولی  با خشونت کمتری نسبت به دیگر کشورها  .. در سال گذشته مسول بهداشت عموی در اندونزی ، ازرول ازور  اعلام کرد که بزودی گزارشی به وزیر بهداشت  مبنی بر منع  ختنه زنان  ارائه خواهد نمود  وی این گفته ها بعد از شرکت در سمیناری با حضور ، علما و پزشکان  در باره ختنه زنان ،  بیان نمود .

 در سال ۲۰۰۳ دولت سوئد با بر گزاری  کنفرانسی ، شامل نمایندگان  ۱۳ کشور افریقای ، نماینده سازمان ملل  و بهداشت جهانی و برخی علمای مذهبی از کشورهای اسلامی ، به بحث پیرامون  ختنه زنان پرداختند ، شیخ عمر احمد یکی از روحانیون شرکت کننده در کنفرانس ، گفت  ، من بعنوان امام از دیگر همکارانم  می خواهم که در کشورهای اسلامی  به اطلاع عموم برسانند ؛ که ختنه زنان ممنوع می باشد ؛  او عمل ختنه ازار و سواستفاده از بدن زنان نامید . شیخ محمد سید تنتاوی از امامان  مسجد ال ازهر قاهره ، می گوید ؛ قران هیچکاه نخواسته  و هیچگاه ذکر نکرده ، ختنه زنان ؛  .

در جولای ۱۹۹۷ میلادی  وزیر بهداشت مصر  ختنه زنان در بیمارستانها و کلینیک های دولتی ممنوع نمود  ولی مرتجعین بیکار ننشسته  و علیه این حکم دولت به دادگاه شکایت کردند . شیخ یوسف البدری ، از روحانیون  متعصب مصری  رهبری مخالفت با تصمیم دولت به عهده داشت . قابل ذکراست در مصر نه تنها مسلمانان بلکه مسیحیان قبطی هم دخترانشان  ختنه می کنند .

                                       زنان مصری در نشستی  پیرامون  منع  خـــتـنه  زنــــــــــــــــــا ن

 در کشورهای که جنبش اجتماعی  بخصوص جنبش زنان  بصورت فعال و گسترده   علیه ختنه زنان  وارد عمل شده ، نه تنها دولت  مجبور شده به موضعگیری بپردازد ، بلکه برخی از علمای دینی هم  تحت تاثیر  جنبش مردمی  ار حقوق زنان حمایت نموده و   علنا علیه ختنه زنان  فتوا داده اند در  مصر هزارن زن  با بزگزاری  سمینار ، کنقرانس ، مصاحبه مطبوعاتی ، پخش  پوستر و ..... عملا بحث ختنه زنان بصورت موضوع مهمی در جامعه مطرح نموده اند ، نوال سعداوی  نویسنده ، استاد دانشگاه و از پیشگامان  جنبش زنان در مصر و جهان عرب  با تاسیس  انجمن همبستگی زنان عرب ، نقش مهمی در بالا بردن اگاهی زنان مصری و کشورهای عربی. اجرا نموده . فعالیت  خانم  سعـداوی در زمینه  منع ختنه زنان ، قابل ستایش می باشد . 

  .سازمان ملل ، بهداشت جهانی ، یونیسف و دهها سازمان  دولتی و غبر دولتی  در جهان ، ختنه دختران را غیر قانونی و به  عنوان خشونت  علیه زن یاد می کنند .                                        

                                               خـتـنه     یک زن  در اوگاندا  ،                                     

  افکار پدر سالار و مرد سالار به همراه سنت ها و اداب  و رسوم قرون وسطای و قبیله و بعضی ملاحظات مذهبی باعث این همه خشونت علیه زنان  گردیده است .

   ختنه  زنان  در استان هرمزگان 

اعراب عمانی که سالیان درازی  در بخشی از جنوب ایران ، از شرق استان بوشهر تا نزدیکی  چابهار  ، حکومت می کردند ، تاثیر زیادی در اداب و رسوم این خطه گذاشته اند ، از جمله می توان به سنت کردن ( ختنه دختران) اشاره نمود .

هم اکنون در شهر بندرعباس  درصد دخترانی که سنت می گردند بشدت کاهش یافته و فقط در بعضی محلات رایج می باشد . بطورکلی  ختنه دختران  رابطه مستقیم  با سطح سواد و مشارکت زنان در جامعه دارد . هرجا زنان حضور فعال و مشارکت بیشتری در جامعه دارند ، راحتر می توان پیرامون مسائل و  مشکلات زنان صحبت نمود .ولی در بعضی روستاها و شهرهای کوچک که زنان حضور کمتری  در عرصه اجتماع دارند و از تحصیلات پاینی برخودارند ، صحبت کردن از مسائلی نطیر ختنه دختران  کماکان تابو  می باشد .

برای پیش کشیدن مباحثی  این چنینی  باید با فرهنگ مرد م اشنا بود و با بیرون کشیدن زنان از چهار چوب خانه و تماس با محیط پیرامونی  زمینه برای پذیرش بحثهای نظیر  ختنه زنان ، محیا نمود .

متاسفانه وسایل ارتباط  جمعی ، رادیو تلویزیون و روزنامه های محلی  تا کنون  هیچ گامی در بالا بردن سطح اگاهی زنان استان  با نوشتن مقالات ، برگزاری برنامه های فرهنگی ، برنداشته . از جنبش مستقل زنان بصورت فعال و سازماندهی شده هم     در استان خبری نیست  ، مگر تعداد انگشت شماری  از فعالین زن می توان یافت که علی رغم تلاششان ، نتوانسته اند  انچنان تاثیر گذار باشند که بتوانند به بحث عمومی و گسترده پیرامون ختنه زنان دامن بزنند .

سال گذشته ترانه بنی یعقوب با سفر به بندر کنگ و تهیه گزارشی در باره ختنه دختران در این شهر ، توانست  تا حدودی افکار عمومی بخصوص جنبش زنان ایران نسبت به انچه در گوشه از این خاک می گذرد ، اگاه نماید .

 .

به جا است که در اینجا  از تلاش و فعالیت های    یکی از پیشگامان چنبش زنان استان هرمزگان یادی کرده باشیم  ، زینت دریای  تلاش زیادی در بالابردن اگاهی زنان در بخشی از جزیره قشم نموده است و سختیهای زیادی  در این راه متحمل شده است  .در کتاب ؛ گرگ و میش راه ؛  که  سال گذشته  منتشر گردید ، زینت به مشکلاتی اشاره می کند که  سد راه   فعلیت زنان  این منطقه می باشند  ، سنت کردن دختران و تاثیرات منفی این عمل بر روی زنان نیز در کتاب زینت  توصیح داده شده است ، اما این اقدام زینت به  مذاق خیلی از مردهای منطقه خوش نیامد  و با شایعات  و عملکرد خود عرصه  برای فعالیت زینت کاملا بستند .

در اخر برای تمام فعالین جنبش زنان در استان هرمزگان ،بخصوص زینت دریای ، فریده قاسمی ، امینه دریانورد و دهها نفر دیگر از زنانی که با تلاش خود ضمن بالا بردن اگاهی زنان استان هرمزگان انان را برای ریسیدن به خود باوری  یاری نموده اند ، ارزوی  موفقیت  می کــنـــم  .

   ما  قربانیان   ؛ تــیغ سنــت ؛  بایـــــــد  تـــلا ش  نــمایم      که نـــسل بــعــدی قربانی  این  تیغ نگردد .

                                                تظاهرات  زنان افریقا علیه ختنه   دختران

 * کتاب گل صحرا ، خاطرات واریس دیری ، انتشارات   نشر چشمه ، مترجم  شهلا فیلسوفی و خورشید نجفی

* کتاب  در گرگ ومیش راه  خاطرات زینت دریای  ، انتشارات  نشر چشمه

  * در باره فیلمی راجع به ختنه زنان افریقا - لوموند دیپلوماتیک-فارسی